Thí điểm cơ chế tự khai, tự nộp thuế ở Hà Nội: Xu thế tất yếu

kế toán hà nội - công ty dịch vụ kế toán hà nội đã phát triển như thế nào

Cục trưởng Cục Thuế Hà Nội Phạm Quốc Thái trả lời phỏng vấn Thời báo Tài chính Việt Nam

Cũng theo Cục trưởng Phạm Quốc Thái, 11 tháng qua, ước thu NSNN nội địa trên địa bàn Hà Nội đạt 94% dự toán Pháp lệnh, tăng 27,28% so cùng kỳ năm trước (nếu loại trừ các nguồn thu do thay đổi cơ chế, chính sách thì Hà Nội tăng 35% so cùng kỳ). Đã có 10/18 khoản thu hoàn thành vượt mức dự toán và đạt được mức tăng trưởng cao (so với cùng kỳ năm trước).

Một số khoản thu chưa đạt chỉ tiêu dự toán, nhưng cũng có được mức tăng trưởng khá cao. Đây là năm thứ 2 liên tiếp số thu từ khu vực công, thương nghiệp, dịch vụ NQD đạt được kết quả vượt trội. Số thu 11 tháng thực hiện đạt 93,5% dự toán và tăng trưởng 35,19%. Thu từ các DN có vốn đầu tư nước ngoài đã hoàn thành vượt mức dự toán (119,3%), tăng 72,9% và là khu vực có kết quả thu cao nhất tính đến nay.

- Thưa ông, thực hiện thí điểm cơ chế doanh nghiệp tự tính, tự khai, tự nộp thuế là một trong những lĩnh vực cải cách mới nhất. Đến nay Cục Thuế Hà Nội đã triển khai như thế nào?

kế toán hà nội - công ty dịch vụ kế toán hà nội đã phát triển như thế nào
Để thực hiện cơ chế tự tính, tự kê khai, tự nộp, lãnh đạo Cục Thuế đã có chỉ đạo cụ thể. Việc đầu tiên và theo tôi quan trọng hàng đầu là quán triệt “nhận thức, tư tưởng” cho đội ngũ lãnh đạo, cũng như cán bộ công chức tham gia thực hiện. Mỗi cán bộ, công chức thuế cần hiểu rằng, xu hướng cải cách hành chính thuế theo cơ chế tự khai, tự nộp là một vấn đề tất yếu- một công việc phải thực hiện; đồng thời nhìn nhận thực tế khách quan để tìm ra bước đi chuẩn mực nhất, hiệu quả nhất. Thứ hai, chúng tôi đã tiến hành hoạch định bộ máy thực hiện quản lý thuế theo cơ chế tự khai, tự nộp với tiêu thức chuyên môn hoá công việc theo bộ phận, chức năng. Bước tiếp theo là cụ thể hoá ra thành những công việc, nhiệm vụ, mục tiêu rõ ràng.

Tính đến tháng 11/2004, trên cơ sở mã tin của các đối tượng nộp thuế (ĐTNT) đang hoạt động thuộc diện Phòng Đầu tư nước ngoài (ĐTNN) quản lý, Cục Thuế đã lập danh sách các DN được lựa chọn, thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp, với số lượng 752 DN. Cùng với danh sách DN, chúng tôi cũng đã báo cáo Tổng cục Thuế danh sách cán bộ tham gia thực hiện. Cục Thuế đã tiến hành thu thập thông tin về các DN được lựa chọn. Đến thời điểm hiện tại, đã tiến hành thu thập thông tin và hoàn tất đối với hơn 400 DN.

kế toán hà nội - công ty dịch vụ kế toán hà nội đã phát triển như thế nào
Sau khi có quyết định phê duyệt của Tổng cục Thuế, chúng tôi thông báo danh sách DN tham gia thực hiện thí điểm và tiến hành đồng bộ việc tuyên truyền cho các DN về cơ chế mới, về quyền và nghĩa vụ của họ, trong thực hiện cơ chế này; hướng dẫn các DN kê khai và nộp thuế theo quy định của Luật thuế phù hợp với quy trình tự khai tự nộp; phổ biến Quyết định 197/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư số 127/2003/TT-BTC của Bộ Tài chính về việc thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp; chuẩn bị nội dung tập huấn cho cán bộ; chuẩn bị cơ sở vật chất, trang thiết bị cho việc triển khai thực hiện quản lý thuế theo cơ chế mới...

- Theo ông, ở Hà Nội, triển khai bước đầu với những đối tượng nào là phù hợp; tiêu chuẩn để lựa chọn các DN để thí điểm có gì độc đáo hơn so với các địa phương khác?

Như đã nói ở trên, về phía Cục Thuế, chúng tôi chọn Phòng ĐTNN là đơn vị quản lý theo cơ chế mới. Các DN cũng được lựa chọn, theo hướng được tập trung quản lý vào một phòng chức năng đó. Cụ thể, bao gồm: các doanh nghiệp có vốn ĐTNN, các DNNN hoạt động trong các lĩnh vực kinh doanh dịch vụ tài chính, kiểm toán, bảo hiểm, dầu khí và các ngành nghề khác. Được biết năm 2005, Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính dự định cho phép triển khai mở rộng tại một số ít địa phương, trong đó có Hà Nội. Tại Hà Nội, việc áp dụng thực hiện quản lý theo cơ chế tự khai, tự nộp đối với tất cả các ĐTNT và tất cả các sắc thuế sẽ có nhiều khó khăn. Nhưng chúng tôi sẽ cố gắng vận hành tốt nhất cơ chế này. Quá trình thực hiện, cơ chế này sẽ bộc lộ những thuận lợi và chắc chắn khó khăn sẽ nảy sinh không ít. Khi thực hiện thành công sẽ tạo cơ sở để triển khai trên diện rộng cơ chế mới, trong tương lai.

Đây là một phương án mang tính đột phá, bởi các Cục Thuế thí điểm trước đều lựa chọn hoặc mô hình các doanh nghiệp quy mô lớn, có tính ổn định cao, tập trung theo ngành; hoặc doanh nghiệp có quy mô lớn thực hiện Luật thuế ở mức độ tốt và thực hiện chỉ đối với 2 loại thuế GTGT và TNDN.

- Địa bàn Hà Nội có rất nhiều DN và hẳn là số lượng DN được lựa chọn thí điểm cũng rất lớn. Cục Thuế Hà Nội sẽ quản lý như thế nào đối với các đối tượng này, khi mà số lượng quyết toán của các DN trên địa bàn còn chưa làm xuể? Các đối tượng được lựa chọn thí điểm liệu có được “ưu tiên”?

Số lượng DN ở Hà Nội là rất nhiều và số được lựa chọn thực hiện quản lý thuế theo cơ chế tự khai, tự nộp cũng rất lớn (theo danh sách trình Tổng cục Thuế là 752 DN). Số lượng này gấp hai, ba lần số lượng các Cục thuế khác đã thí điểm. Vì vậy việc đánh giá, phân loại DN được thí điểm, cũng như thu thập thông tin về họ là một khối lượng công việc không nhỏ. Tuy nhiên, với cơ chế quản lý mới chuyên môn hoá theo từng bộ phận chức năng, có sự phân cấp, phân quyền rõ ràng cũng như đổi mới về tư duy quản lý- “quản lý rủi ro”, tôi tin rằng, khi thực hiện cơ chế mới, dù có gặp khó khăn nhưng sẽ có kết quả, trên nguyên tắc chắc chắn nhưng không cầu toàn.

Còn về vấn đề “ưu tiên”, theo tôi, với tất cả những người nộp thuế, khi được tạo điều kiện chủ động và thực sự chủ động thực hiện tốt các nghĩa vụ về thuế, ngoài việc được xã hội tôn vinh, chắc chắn ngành Thuế sẽ tạo điều kiện tốt nhất cho họ.

- Các cấp, các ngành, các DN đón nhận mô hình thí điểm này như thế nào?

kế toán hà nội - công ty dịch vụ kế toán hà nội đã phát triển như thế nào
Với mục tiêu của cơ chế tự khai, tự nộp, phù hợp quá trình hội nhập quốc tế, phù hợp với các yêu cầu, xu hướng cải cách, theo tôi các cấp, các ngành sẽ ủng hộ triệt để chủ trương này. Với một cơ chế quản lý mới có nhiều mặt tích cực, tạo thuận lợi cho người nộp thuế, hạn chế tối đa những phiền hà của hành chính công, chắc chắn các DN sẽ có nhận thức và đón nhận một cách nhiệt tình.

- Cuối cùng, xin ông cho biết lộ trình tiếp theo để mở rộng mô hình thí điểm cơ chế tự tính, tự khai, tự nộp thuế và mức độ khả thi ở Hà Nội?

Để thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp, Cục Thuế Hà Nội đã hoạch định lộ trình. Từ tháng 10 đến tháng 12/2004, chúng tôi tiếp tục thực hiện các công tác chuẩn bị cho việc thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp. Sang năm 2005, chúng tôi sẽ thực hiện cơ chế trên cơ sở đề án đã được xây dựng và từng bước hoàn thiện quy trình. Tháng 12/2005, đánh giá, lựa chọn và điều chỉnh bộ máy, nhân sự theo hướng hoàn thiện quy trình, nhằm mục đích mở rộng phạm vi thí điểm. Năm 2006, theo lộ trình thực hiện của ngành Thuế, hoàn thiện bộ phận chức năng quản trị nội bộ, chuẩn bị các điều kiện cần thiết để mở rộng mô hình.

Về mức độ khả thi, tôi tin chắc rằng, khi thực thi cơ chế mới, dù có gặp khó khăn, nhưng chúng tôi sẽ thực thi một cách có hiệu quả, trên nguyên tắc khó đâu gỡ đấy, không cầu toàn.

- Xin cảm ơn ông!