Giảm thất thu ngân sách

kế toán hà nội - công ty dịch vụ kế toán hà nội đã phát triển như thế nào - kế toán 247, dịch vụ kế toán, đào tạo kế toán, tin tức kế toán

Tổng cục Thuế (TCT) đang lập kế hoạch khảo sát một số cửa hàng, siêu thị đã trang bị máy tính tiền và xây dựng tờ trình Bộ Tài chính cùng dự thảo nghị định (hoặc quyết định của Thủ tướng Chính phủ) về việc thực hiện lắp đặt máy tính tiền tại các siêu thị, cửa hàng kinh doanh có doanh thu lớn, với mong muốn không để “lọt ngân sách nhà nước” qua hệ thống máy tính tiền đang được các siêu thị, cửa hàng sử dụng.

Để quản lý được doanh thu bán hàng, chống thất thu, một trong những biện pháp hữu hiệu được nhiều nước trên thế giới sử dụng là lắp đặt máy tính tiền và quản lý chương trình, dữ liệu của máy tính tiền. Còn tại Việt Nam, TCT khuyến khích các cơ sở kinh doanh đăng ký, sử dụng máy tính tiền (hoá đơn in trên máy tính tiền được coi là hợp pháp và là căn cứ để tính thuế). Tuy nhiên, đây không phải là lý do mà nhiều cơ sở kinh doanh lắp đặt máy tính tiền.

Trên thực tế, việc sử dụng máy tính tiền tại các cửa hàng, siêu thị chỉ nhằm phục vụ nhu cầu quản lý của đơn vị. Cơ quan thuế muốn kiểm tra cũng chỉ dựa vào bảng kê doanh thu mà cơ sở kinh doanh xuất trình, không kiểm soát được phần in tiền của máy. Vì vậy, “thất thu thuế qua máy tính tiền hiện rất lớn”, Trưởng Ban quản lý thuế doanh nghiệp tư nhân (TCT) Nguyễn Huy Trường nhận định.

kế toán hà nội - công ty dịch vụ kế toán hà nội đã phát triển như thế nào - kế toán 247, dịch vụ kế toán, đào tạo kế toán, tin tức kế toán
Hiện chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định cơ sở kinh doanh phải trang bị máy tính tiền để phục vụ yêu cầu của quản lý nhà nước hoặc của cơ quan thuế. Trong khi đó, Nghị định 89/2002/NĐ-CP về việc in, phát hành, sử dụng, quản lý hoá đơn mới chỉ khuyến khích siêu thị, cửa hàng sử dụng hoá đơn trên máy tính tiền, chứ chưa bắt buộc mọi cơ sở sử dụng máy tính tiền phải đăng ký in hoá đơn trên máy tính tiền với cơ quan thuế. “Đây là lý do khiến cơ quan thuế chưa thể áp dụng các biện pháp kỹ thuật để quản lý doanh thu, chống gian lận”, một quan chức TCT cho biết.

Tuy nhiên, nếu dự thảo về việc thực hiện lắp đặt máy tính tiền tại các siêu thị, cửa hàng kinh doanh có doanh thu lớn được thông qua, thì những vướng mắc trên sẽ được giải quyết. Thế nhưng, một vướng mắc khác là kinh phí để lắp đặt máy tính tiền (15 - 20 triệu đồng/máy). Ông Trường cho biết, tại những nước phát triển, Nhà nước đài thọ để lắp đặt máy tính tiền, nhưng tại Việt Nam, việc này rất khó thực hiện, bởi cơ sở có nhu cầu lắp đặt máy thì nhiều, trong khi ngân sách nhà nước có hạn. “Chúng tôi đề xuất phương án khuyến khích cơ sở kinh doanh tự trang bị máy tính tiền, bù lại, Nhà nước sẽ hỗ trợ bằng chính sách thuế và lãi suất”, ông Trường nói.

Theo Đề án Lắp đặt máy tính tiền đang được TCT xây dựng, thì chi phí trang bị máy được hạch toán vào chi phí khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp; áp dụng cơ chế miễn, giảm thuế cho cơ sở tự nguyện lắp đặt máy tính tiền (có thể cho cơ sở lắp đặt máy được giảm thuế thu nhập doanh nghiệp tương ứng với chi phí trang bị máy); cơ quan thuế cấp phát miễn phí phần mềm quản lý cho cơ sở kinh doanh. Ngoài ra, để khuyến khích tổ chức, cá nhân mua hàng hoá sử dụng máy tính tiền, cơ quan thuế coi hoá đơn in từ máy tính tiền là hoá đơn hợp pháp, được khấu trừ thuế giá trị gia tăng, được tính vào chi phí khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp. “Đối với cơ sở đã lắp đặt máy sẽ xử lý ra sao?”, trả lời câu hỏi này của Báo Đầu tư, TCT cho biết, chưa tính đến phương án thực hiện ưu đãi với đối tượng này như với trường hợp lắp máy mới. “Bởi cơ sở đã lắp máy, trên thực tế họ đã tính khấu hao, đã được tính vào chi phí chịu thuế khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, TCT cũng sẽ có cơ chế ưu đãi đối với cơ sở chưa tính hết chi phí hoặc thay đổi máy tính tiền mới hiện đại hơn”, ông Trường giải thích.

kế toán hà nội - công ty dịch vụ kế toán hà nội đã phát triển như thế nào - kế toán 247, dịch vụ kế toán, đào tạo kế toán, tin tức kế toán
Ông Trường cho biết, việc “trang bị” máy tính tiền tại cửa hàng, siêu thị không chỉ nhằm kiểm soát chặt chẽ doanh thu, hạn chế thất thu thuế; đảm bảo công bằng, bình đẳng về nghĩa vụ thuế giữa các cơ sở kinh doanh, mà còn khắc phục dần sự tuỳ tiện, tiêu cực của cán bộ thuế. “Khi đã có máy tính tiền, thì những cán bộ thuế tiêu cực không thể tuỳ tiện ấn định doanh số bán hàng, tuỳ tiện áp đặt mức thuế khoán đối với cơ sở kinh doanh. Điều này sẽ hạn chế tiêu cực trong đội ngũ cán bộ thuế”, ông Trường kỳ vọng.