Đổi mới quản lý thuế đối với hộ kinh doanh

Sáng nay, 14-3 tại Hà Nội, Tổng cục Thuế đã tổ chức Hội thảo Đổi mới và hoàn thiện công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh.

Tham gia Hội thảo có đại diện các vụ, cục trực thuộc Tổng cục Thuế như: Vụ Chính sách thuế, Ban Cải cách, Vụ Kê khai và Kế toán thuế... cùng đại diện của 30 Cục Thuế địa phương từ tỉnh Thừa Thiên Huế trở ra. Nội dung của Hội thảo nhằm đánh giá thực trạng và tác động của chính sách thuế đối với công tác quản lý hộ kinh doanh theo Chiến lược cải cách hệ thống thuế năm 2011-2020.


Theo thống kê của Tổng cục Thuế tại 615 chi cục thuế ở 62 tỉnh, thành phố đến cuối năm 2010, cơ quan Thuế quản lý thu thuế đối với 1.479.670 hộ kinh doanh, trong đó, số hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán chiếm khoảng 92,52%, số thu NSNN từ các hộ kinh doanh chiếm khoảng 2,65% tổng số thu nội địa không kể dầu thô và đất nhưng nguồn nhân lực để quản lý hộ kinh doanh chiếm khoảng 20,55% tổng số cán bộ thuế (chỉ tính số cán bộ ở các đội thuế liên xã phường quản lý trực tiếp các hộ kinh doanh).

Tại Hội thảo, Tổng cục Thuế cũng đã giới thiệu một số nội dung cơ bản trong quy trình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh ban hành theo Quyết định số 2248/QĐ-TCT ngày 28-12-2012 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế và một số nội dung và quan điểm thống nhất khi xây dựng Quy trình quản lý hộ kinh doanh.

Theo đánh giá của Tổng cục Thuế hầu hết các hộ gia đình, cá nhân kinh doanh chỉ ở mức độ quy mô nhỏ, phát triển kinh tế gia đình kiếm thêm thu nhập... nên trình độ quản lý và chuyên môn nghiệp vụ và quản lý kinh doanh còn hạn chế. So với những DN thuộc thành phần kinh tế Nhà nước và thành phần kinh tế đầu tư nước ngoài, phần lớn những người chủ các DN ngoài quốc doanh và chủ hộ kinh doanh cá thể đều chưa được đào tạo về nghiệp vụ quản lý, trình độ chuyên môn, việc quản lý kinh doanh chủ yếu theo kinh nghiệm. Điều này dẫn tới phần lớn các chủ DN và chủ hộ kinh doanh có trình độ nhận thức về pháp luật nói chung và pháp luật thuế nói riêng rất thấp, biểu hiện rõ nhất là số đông cơ sở kinh doanh không lập và giữ sổ sách kế toán theo quy định.

Bên cạnh đó, số nợ thuế của các hộ kinh doanh tăng hàng năm như năm 2009 số nợ thuế là 769 tỷ đồng, sang năm 2010 tăng lên 1.238 tỷ đồng nhưng hầu hết các chi cục thuế chưa có biện pháp đôn đốc thu triệt để, chưa thực hiện việc xử phạt chậm nộp và cưỡng chế thu nợ theo quy định. Mặt khác nguyên nhân nợ thuế của các hộ kinh doanh do chủ hộ chết, mất tích mà chưa được xoá nợ hoặc có những khoản nợ do nhầm lẫn trong công tác thu thuế (viết nhầm biên lai, mã số thuế, mục lục ngân sách...) nên không đủ căn cứ để xử phạt hành chính thuế.

Ngoài ra, đội ngũ nhân lực tại các đội thuế liên xã, phường, thị trấn hiện nay chưa bố trí đồng đều, chưa hợp lý và chưa phù hợp với công việc phát sinh tại từng địa bàn, phần lớn các chi cục thuế cho rằng số lượng cán bộ tại các đội thuế hiện nay còn thiếu ảnh hưởng đến công tác tổ chức thu thuế...

Phát biểu tại Hội thảo, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Bùi Văn Nam nhấn mạnh, việc triển khai thực hiện Quy trình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh được coi là bước đột phá trong việc công khai, minh bạch trong quá trình quản lý, tính thuế các hộ kinh doanh trên địa bàn cả nước.

Ngành Thuế sẽ niêm yết công khai dự kiến doanh thu và mức thuế của các hộ kinh doanh phải nộp để lấy ý kiến. Thời gian niêm yết từ ngày 2-1 đến ngày 10-1 hàng năm. Cơ quan Thuế sẽ bố trí cán bộ thường trực để tiếp nhận những thông tin, ý kiến phản hồi và giải đáp thắc mắc của hộ kinh doanh về nội dung đã niêm yết.

Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Bùi Văn Nam hy vọng Hội thảo sẽ là diễn đàn để các chuyên gia, cán bộ thuế địa phương trao đổi về những vướng mắc bất cập trong công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và đề xuất sửa đổi bổ sung về chính sách quản lý thuế, thủ tục hành chính và các quy trình nghiệp vụ để phù hợp với các hộ kinh doanh.